Stel je voor: je moet heel nodig naar het toilet, maar in plaats van dat je rustig zonder zorgen richting het toilet kan, ben je genoodzaakt om eerst nog een kwartier rond te lopen in de hoop een winkel te vinden waar je toiletpapier kan kopen. Het is vanzelfsprekend dat wc-papier gewoon beschikbaar is, omdat het een basisbehoefte is.
Voor menstruatieproducten is dit echter nog steeds niet vanzelfsprekend. Ook deze producten zijn basisbehoeftes, alleen werd dit lange tijd niet als zodanig gezien door de Universiteit van Amsterdam (UvA) en andere Nederlandse universiteiten. Het gaat erg langzaam wat betreft het faciliteren van deze basisbehoefte aan studenten, maar gelukkig gaat de UvA binnenkort 46 extra dispensers met gratis menstruatieproducten plaatsen. Deze komen bij alle toiletten op de begane grond van elk UvA-gebouw. Deze stap in de goede richting is te danken aan studenten die jarenlang actie hebben gevoerd en de UvA onder druk hebben gezet.

Menstruatiearmoede

Menstruatiearmoede is een vrijwel onzichtbaar probleem in Nederland. Als menstruerend individu is het niet alleen een grote aanslag op je lichaam om maandelijks aan bloedverlies te lijden; ook de mentale en financiële impact is groter dan wordt erkend. 1 Uit onderzoek ‘CODE ROOD’ (2024) van de Neighborhood Feminists blijkt dat menstruatiearmoede in Nederland een hardnekkig probleem blijft. Zeker in Amsterdam zijn er veel mensen die geen menstruatieproducten kunnen betalen: ondanks dat het percentage tussen 2022 en 2024 13% gedaald is door een campagne van de gemeente Amsterdam, ligt het nog steeds hoger dan het landelijk gemiddelde. In het onderzoek gaf meer dan 24% van de ondervraagden aan dat het steeds moeilijker wordt om menstruatieproducten te betalen en 21% was zelfs genoodzaakt om onveilige en ineffectieve alternatieven zoals wc-papier of stukken stof te gebruiken. Menstruatiearmoede heeft zelfs zulke verregaande consequenties dat één op de vijf respondenten die geen menstruatieproducten kunnen aanschaffen aangaf dat ze zich noodgedwongen van school of werk moeten afmelden. 2 Door dit soort situaties is er
bijvoorbeeld in Schotland een wet doorgekomen die overheids- en onderwijsinstellingen verplicht om gratis menstruatieproducten aan te bieden. 3 Deze wet ontstond mede door campagnes op scholen en universiteiten. 4

Menstruatiearmoede tegengaan

Menstruatiearmoede blijkt dus niet onoplosbaar: het is geen kwestie van ‘te weinig geld’, maar van ‘willen’ of ‘niet willen’. We zijn blij dat de UvA dit uiteindelijk ook inziet en een eerste stap zet om dit probleem tegen te gaan. Dit ging echter niet zonder slag of stoot. Al sinds 2020 probeert de Centrale StudentenRaad (CSR) gratis menstruatieproducten op alle toiletten te regelen. Het initiatief begon naar aanleiding van een enquête van studentenpartij 020 over menstrueren op de UvA. Uit deze enquête bleek dat 70% van de respondenten ooit verrast werd door hun menstruatie op de campus en geen producten ter beschikking hadden. 5 Desondanks heeft het College van Bestuur (CvB) in 2021 een voorstel van de CSR over het beschikbaar stellen van menstruatieproducten afgewezen. Het ‘excuus’ hiervoor was dat het aanbieden van deze producten gezien zou kunnen worden als een gratis beloning voor medewerkers, die ook van deze toiletten gebruikmaken. Dit zou belastingtechnisch niet mogen. 6

Campagne

Na veel druk vanuit de CSR kwam er in 2022 toch een pilot met verkoop van menstruatieproducten in automaten en zegde het CvB toe te onderzoeken wat het zou kosten om gratis menstruatieproducten in alle toiletten aan te bieden. 7 In 2023 is de campagne wat stilgevallen, wegens het afwachten van de resultaten van de pilot. Destijds was er vertrouwen dat het bestuur de kwestie serieus zou nemen. Helaas bleek dat nog niet het geval. ASVA Studentenvakbond en de CSR begonnen daarom nogmaals een petitie. Deze petitie werd maar liefst 1228 keer ondertekend door
studenten, docenten, studieverenigingen, faculteiten en organisaties die zich bezighouden met menstruatie gelijkheid. Op 13 februari 2024 werd deze petitie gedurende een evenement in samenwerking met vrijwilligersorganisaties Periodic en Neighborhood Feminists overhandigd aan CVB-vicevoorzitter Jan Lintsen om het belang van deze basisbehoefte te onderstrepen. Lintsen gaf toen aan dat de huidige verkoop in automaten volgens hem ‘proportioneel’ was, maar na enig protest deelde hij dat er toch plannen waren om verspreid over alle campussen zes dispensers met gratis
producten te plaatsen. Het gratis beschikbaar stellen is een belangrijke ontwikkeling, maar helaas waren deze zes dispensers vaak leeg. Bovendien waren het er niet genoeg; het was nog niet één dispenser per campus, laat staan één per gebouw.

Hierna is er op 13 juni 2024 een demonstratie op de UvA georganiseerd. Studenten en docenten spraken over hun eigen ervaringen met een tekort aan menstruatieproducten en stelden kritische vragen aan Lintsen over de wijze waarop het bestuur hiermee is omgegaan. Volgens de vraagstellers draagt deze onwil om menstruatieproducten te voorzien bij aan de stigmatisering van menstruatie, terwijl de universiteit juist een voorbeeldrol kan hebben in de normalisatie ervan. Jan Lintsen ontkende het bestaan van een stigma op basis van zijn eigen ervaring: “Ik ervaar dit ook niet als ik in de supermarkt tampons koop voor mijn gezin”. Deze anekdote getuigde van weinig inzicht in de ervaring van menstruerende personen en hoe deze per individu, per gezin en per groep kan verschillen.

Conclusie

Er is dus inmiddels veel werk verzet om menstruatieproducten beschikbaar te stellen op de UvA en dit harde werk wordt eindelijk beloond. Het CSR is sinds het begin van dit jaar in gesprek gegaan met het CvB en heeft het toen voor elkaar gekregen om in deze zomer eindelijk meer dispensers met gratis menstruatieproducten te laten plaatsen. Er is zelfs een plan ontwikkeld om ervoor te zorgen dat de dispensers altijd goed gevuld zijn.

De UvA zet een stap in de goede richting. ​​Het is überhaupt belachelijk dat we zo lang hebben moeten onderhandelen over basisbehoeftes. De hoop is dat in de toekomst elk toilet van menstruatieproducten voorzien wordt. In navolging van Schotland kan de UvA als grootste universiteit van Nederland een aanzet geven tot grootschalige veranderingen op het gebied van toegankelijke menstruatieproducten. Hoewel we zeker tevreden zijn met de nieuwe dispensers, hopen we dat de strijd hiermee nog niet gestreden is.

1 Editie NL. ‘Heftig bloedverlies tijdens de menstruatie: ‘Ik kan een colafles per dag vullen’’. RTL Nieuws.
(30 oktober 2019): 8 pars. [nieuwsartikel], geraadpleegd op 9 april 2025. Beschikbaar via
https://www.rtl.nl/editienl/artikel/4901621/heftig-bloedverlies-menstruatie-campagne-bloedserieus-
colafles-dag.

2 Neighbourhood Feminists. ‘CODE ROOD: Een gids voor het aanpakken van menstruatiearmoede.
Kwantitatief onderzoek naar menstruatiearmoede in Nederland 2024’. (2024). [onderzoeksrapport].
Beschikbaar via https://www.neighborhoodfeminists.com/nl/code-rood-2024-landelijk-onderzoek-en-
aanbevolen-acties/.

3 NOS Nieuws. ‘Gratis tampons en maandverband nu verplicht in Schotland’. (15 augustus 2022): 3 pars.
[nieuwsartikel], geraadpleegd op 12 april 2025. Beschikbaar via https://nos.nl/artikel/2440655-gratis-
tampons-en-maandverband-nu-verplicht-in-schotland.

4 McCole, D. & Jamal, S. ‘Just How Effective is Scotland’s Free Period Product Policy?’. Greater
Govanhill. (11 augustus 2023): 8 pars. [nieuwsartikel], geraadpleegd op 12 april 2025. Beschikbaar via
https://www.greatergovanhill.com/latest/just-how-effective-is-scotlands-free-period-product-policy.

5 Lont, T. ‘Studenten willen gratis maandverband en tampons op de campus’. Folia. (21 februari 2022): 4
pars. [nieuwsartikel], geraadpleegd op 12 april 2025. Beschikbaar via
https://www.folia.nl/actueel/150450/studenten-willen-gratis-maandverband-en-tampons-op-de-campus.
6 Idem.

7 Lont, T. ‘Menstruatieproducten niet gratis, waarschijnlijk wel goedkoop in UvA-automaten’. Folia. (30
maart 2022): 4 pars. [nieuwsartikel], geraadpleegd op 12 april 2025. Beschikbaar via
https://www.folia.nl/actueel/151073/menstruatieproducten-niet-gratis-waarschijnlijk-wel-goedkoop-in-uva-
automaten.

Gisteravond stemde de ALV van de Studentenvakbond ASVA het nieuwe 81e bestuur van de vakbond in. De nieuwe voorzitter is Sahand Mozdbar (Hij/hem), student Filosofie aan de UvA. Andere bestuursleden zijn Marijn Snel (Hij/hem) als vice-voorzitter, Nina Cortés Niehe (Zij/haar) als secretaris, Ayrton Anemaet (Any/all) als Penningmeester, Miko Kok (Die/diens) als algemeen bestuurslid en Rania Ezzimousa (Zij/haar) als algemeen bestuurslid. Marijn studeert Sociologie, Nina studeert Religiewetenschappen & Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie en Miko studeert Pyschology. Deze drie studeren aan de UvA. Ayrton studeert ICT en Rania studeert Bestuurskunde, beiden aan de HvA.

Het nieuwe bestuur is wel ingestemd, maar gaat pas vanaf 28 augustus aan de slag. Sahand, de aankomende voorzitter: “Ik kan me haast geen leuker en strijdbaarder aankomend bestuur voorstellen. Met het kabinet dat net gevallen is en alle bezuinigingen die wel of niet worden doorgevoerd, zal het komende jaar een cruciaal jaar zijn voor de studentenstrijd. Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat iedereen in het nieuwe bestuur ontzettend gemotiveerd en gepassioneerd is, en dat we samen met zoveel mogelijk studenten een collectieve vuist kunnen maken in deze onzekere tijden. We zullen laten zien dat de Amsterdamse student zich niet zomaar neerlegt bij beleid dat tegen hun belangen ingaat, maar dat ze, samen met de vakbond, zal vechten voor rechtvaardig onderwijs en huisvesting!”

Het is geen goede tijd om student te zijn. We staan aan de vooravond van de grootste onderwijsbezuinigingen sinds de jaren 80. Daarnaast kampen studenten met te dure en te kleine kamers, hoge studieschulden, prestatiedruk en verslechterende mentale gezondheid. Toch sta je er als student niet alleen voor. Als studentenvakbond zet ASVA zich in om studenten van de HvA en UvA te vertegenwoordigen. Samen staan we sterker en klinkt onze stem luider. Om dat voor elkaar te krijgen, heeft ASVA mensen nodig zoals jij.

Wat is ASVA?

ASVA informeert, praat mee en voert actie. De studentenvakbond zet zich al 80 jaar in voor Amsterdamse studenten op het gebied van huisvesting, welzijn en onderwijs. Als bestuurslid organiseer jij protesten en evenementen, ga jij in gesprek met verschillende lokale en landelijke partijen en overzie jij alles wat er binnen ASVA gebeurt.

Naast actievoeren is ASVA de spin in het web van het Amsterdamse studentenleven: ASVA verbindt studieverenigingen, ondersteunt studenteninitiatieven en bevordert een actief studentenleven door bijvoorbeeld de organisatie van de Amsterdamse Besturendag.

Ook biedt ASVA een aantal diensten aan. Zo helpen we studenten met al hun vragen via onze studentenbalie, voorzien we studenten van gratis rechtshulp, verkopen we goedkope fietsen, lenen we verschillende handige producten uit (zoals een bakfiets, silent disco, en nog veel meer) en geven we trainingen aan actieve studenten.

Wat biedt ASVA jou?

• Het verschil kunnen maken voor studenten op lokaal en landelijk niveau
• Ontwikkeling op functie specifieke taken (bijvoorbeeld contact met media of boekhouden)
• Leren over o.a. onderwijsbeleid, huisvesting en welzijn
• Samenwerken met bestuursgenoten en werken aan een visie
• Je netwerk enorm uitbreiden, zowel lokaal als landelijk
• Een gezellige, vaste werkomgeving op Roeterseiland
• Onderdeel worden van een supergezellige organisatie: zo zijn er weekendjes weg en andere leuke activiteiten
• Een bestuursbeurs (€747,- per maand bij fulltime)

Wat bied jij ASVA?

• Je bent leergierig, werkt hard en weet hoe je met kritiek (geven én nemen) moet omgaan.
• Je bent betrokken bij het studentenleven en het onderwijs, en je wilt je graag inzetten voor de belangen van studenten.
• Snel schakelen en het overzicht bewaren zijn voor jou geen probleem.
• Je werkt goed in teamverband, maar bent ook niet bang om het heft in eigen handen te nemen en je eigen weg te zoeken.

Je hoeft overigens echt niet alles te weten over huurrecht, het leenstelsel of de onderwijsinstellingen van Amsterdam, zolang je maar bereid bent te leren en je in te zetten voor de Amsterdamse student.

Hoe kun je solliciteren?

Om te solliciteren stuur je uiterlijk 21 april een mail naar soco@asva.nl. In deze mail zet je de volgende dingen:

• Een sollicitatiebrief met de reden van solliciteren, iets over jezelf en jouw ervaring, en wat jou tot een geschikte kandidaat maakt.
• (Optioneel) Een motivatie voor je voorkeursfunctie
• Je CV

Meer weten over de tijdinvestering en de sollicitatieperiode? Check voor meer informatie over een bestuursjaar onze website.

Voor meer informatie, een kop koffie of als je een ochtend/middag mee wilt lopen met het huidige bestuur kun je ook een mail sturen naar zoekco@asva.nl. Kijk ook eens op ons Instagram account om in één oogopslag een idee te krijgen van waar ASVA zich zoal mee bezig houdt!

[ENGLISH BELOW]

Wil je naar het protest tegen de onderwijsbezuinigingen, maar heb je geen studenten-OV?
Wij kunnen je helpen! Via dit formulier halen wij een een gratis treinkaartje van Amsterdam Zuid naar Den Haag Centraal voor je. De terugreis kunnen wij jammer genoeg niet regelen.
Samen met de SRVU studentenbond verzamelen we vanaf Mahlerplein om 11:30. Zorg ervoor dat je ruim op tijd bent zodat we een groepskaartje voor je kunnen kopen.
Via dit formulier weten we hoeveel kaartjes wij moeten verwachten.

Kaartjes zijn gelimiteerd, dus wees snel!

[ENGLISH TRANSLATION]
Do you want to go to the protest against the budget cuts on higher education, but do you not have a student OV?
We can help you out! Through this form, we can get you a train ticket from Amsterdam Zuid to the Hague Central station. Unfortunately, we cannot arrange your journey back.
We assemble together with the SRVU student union from Mahlerplein at 11:30. Make sure you are on time so we can buy your group-ticket. Through this form, we’ll know how many tickets we can expect to buy.

Tickets are limited, so move fast!

De woningcrisis raakt studenten hard. Ook wij zien elk jaar studenten die geen woning kunnen vinden. Ben jij een student in een benauwde woonsituatie? ASVA heeft een overeenkomst met CityTripHostels! In dit hostel, met een locatie in Purmerend en Zaandam kan je voor langere tijd een bed huren. Kijk voor meer informatie op www.citytriphostels.com of asva.nl/kamerstappenplan/.

Wil je gebruik maken van dit aanbod? Meld aan de balie dat je hier door ASVA van hebt gehoord!

Ga jij komend jaar bestuur doen bij een studie- of studentenvereningen, of beginnen aan een jaar in de medezeggenschap op een onderwijsinstelling in Amsterdam? Meld je aan voor de Amsterdamse Besturendag en krijg trainingen samen met alle andere nieuwe bestuurs- en raadsleden die Amsterdam rijk is! Daarnaast kun je elkaar leren kennen tijdens de lunch en de borrel met avondeten die er verzorgd wordt.

Praktische informatie

Locatie: Muziekzaal CREA

Datum: 12 oktober 2024

Tijd: 10:30-19:00

Tijdens deze dag krijg je van 10:30 tot 19:00 drie trainingen, zowel individueel als met je gehele bestuur. Deze trainingen gaan bijvoorbeeld over het technisch voorzitten van vergaderingen, acquisitie, commissies aansturen, het voorbereiden van een ALV, feedback geven en ontvangen tijdens je bestuursjaar en nog vele andere trainingen. Tussendoor kun je kennismaken met bestuursleden van andere organisaties en genieten van koffie, lunch en avondeten dat wordt verzorgd.

Gisteravond stemde de ALV van de Studentenvakbond ASVA het nieuwe lustrumbestuur in. Dit wordt het 80^e bestuur van de vakbond. De nieuwe voorzitter is Teun Otte, student Leraar Geschiedenis aan de HvA. Andere bestuursleden zijn Emma van Elburg als vice-voorzitter, Fleur van Giersbergen als secretaris, Ide Hiemstra als Penningmeester en Zep van de Visse als algemeen bestuurslid. Emma studeert Culturele Antropologie, Fleur Politicologie en Zep Filosofie en Politicologie. Deze drie studeren aan de UvA. Ide doet de pre-master Econometrics en Operations Research aan de VU.

Het nieuwe bestuur is wel ingestemd, maar gaat pas vanaf 28 augustus aan de slag. Teun, de aankomende voorzitter: “Ik ben ongelofelijk blij met het aankomende bestuur. Ook al zijn we pas net ingestemd, er hangt een enthousiaste en strijdbare sfeer onder ons. Dat gaan we nodig ook hebben, want dit jaar zullen we keihard moeten gaan knokken voor onze studenten. De plannen van ons kabinet betekenen niets meer dan nog zwaardere lasten op de studentenschouders, dat kunnen we als vakbond niet zomaar laten gebeuren.”

Van links naar rechts: Ide Hiemstra, Teun Otte, Emma van Elburg, Zep van de Visse, Fleur van Giersbergen.

We hebben geluiden ontvangen van bezorgde ouders van demonstrerende studenten. We kunnen ons heel goed voorstellen dat het als ouder eng kan zijn als je kind aan demonstraties op de UvA deelneemt, zeker gezien de constante beelden van politiegeweld.

Hiervoor willen we graag een ‘ouder supportlijn’ faciliteren. Bezorgde ouders kunnen ons secretariaat bellen. We zullen je als ouder dan koppelen aan een docent aan de UvA of een andere bezorgde ouder voor emotionele steun. Dit kunnen voor zowel ouder als kind lastige tijden zijn dus laten we zo veel mogelijk voor elkaar zorgen.

Praktische info

Telefoonnummer: +31 6 39625931
Openingstijden: 9.30 tot 1700
Voertaal: Nederlands en Engels

De Amsterdamse Studentenvakbond ASVA en de Landelijke Studentenvakbond maken zich ernstige zorgen over de brute ontruiming van het studentenprotest dat gisteren plaatsvond op Roeterseiland. De protesterende studenten eisten transparantie over de banden met Israël, het verbreken van de banden met Israëlische onderwijsinstellingen en bedrijven die verbonden zijn aan het land. Het kampement is ontruimd nadat de studenten zich niet gehoord voelden door de universiteit.

Na een daglang kampement werd het protest midden in de nacht opgebroken door grote aantallen ME, inclusief politiehonden. Volgens de vakbonden stonden de actiegroep en de participerende studenten volledig in hun recht en was de ontruiming een voorbeeld van buitenproportioneel geweld van de UvA tegen haar eigen studenten: “Het recht op demonstratie is een fundamenteel recht dat koste wat het kost moet worden beschermd,” aldus Ilona Polle, vicevoorzitter van ASVA. “Deze ontruiming was niet alleen een aanval op de integriteit en veiligheid van de Amsterdamse studenten, maar ook een schending van hun democratische rechten.”

ASVA heeft meerdere meldingen ontvangen van excessief politiegeweld tijdens de ontruiming, waarbij studenten gewond zijn geraakt, waaronder de voorzitter van ASVA. “Deze escalatie had volgens de vakbonden voorkomen kunnen worden als het College van Bestuur verantwoordelijkheid had genomen voor de situatie en naar een vreedzame oplossing had gezocht.”

Het is niet de eerste keer dat de politie met harde hand een studentenprotest beëindigt. Het valt de vakbonden echter op dat de escalatie vaak juist daar begint. LSVb-voorzitter Elisa Weehuizen zegt: ‘De manier waarop universiteiten met protesten omgaan is vaak ad hoc en de politie-inzet lijkt soms overdreven. Ik was zelf aanwezig op Roeterseiland, waar het grootste deel van de dag vreedzaam verliep en mensen goed voor elkaar zorgden. De escalatie begon met de inzet van de ME.'”

ASVA roept het College van Bestuur op om het recht op vreedzaam protest te respecteren en een constructieve dialoog aan te gaan om toekomstige incidenten te voorkomen. De Landelijke Studentenvakbond roept instellingen ook breder op om verantwoordelijkheid te nemen voor het vredige verloop van protesten.

Studentenvakbond ASVA maakt zich zorgen over kamermoties die protestrechten inperken

Recent zijn er verschillende moties ingediend in de Tweede Kamer om protestrechten van studenten in te perken. De aanleiding hiervan zijn de Palestina protesten op de universiteiten. De kamer gebruikt het argument ‘het bestrijden van antisemitisme’. ASVA deelt deze waarden, maar ziet niet in hoe het inperken van demonstratierecht hieraan bijdraagt

“Veiligheid van Joodse studenten en het bestrijden van antisemitisme is ontzettend belangrijk en als er hakenkruisen op de universiteiten verschijnen, is dit walgelijk en dit moet bestreden worden.

We weten dat kritiek op Israël niet hetzelfde is als antisemitisme en het inperken van demonstratierecht van studenten gaat niemand helpen. De studenten demonstreren met de eis dat de Universiteiten hun banden met Israël breken. Dit omdat de universiteiten anders bijdragen aan de moord op de Palestijnse bevolking. 

Als we het over veiligheid hebben moeten we het ook hebben over de veiligheid van demonstrerende studenten. Deze hebben momenteel te maken met veel (politie)geweld. De excessen hiervan zien we in Amerika, maar ook in Nederland neemt het geweld op demonstrerende studenten toe”. Aldus Lily George, voorzitter van ASVA studentenvakbond.

Als studentenvakbond staat ASVA voor de veiligheid van alle studenten. Jodenhaat moet net zo goed bestreden worden als de medeplichtigheid van Nederlandse universiteiten aan de moord op Palestijnen. Onderwijsinstellingen mogen nooit gewelddadig zijn tegen hun studenten.

Dit persbericht is geschreven naar aanleiding van het volgende artikel: https://www.scienceguide.nl/2024/04/kamer-wil-pro-palestina-activisten-van-universiteitscampussen-weren/