Beste Professor Fischer,
Vandaag doen wij, de ASVA Studentenvakbond, aan u, de decaan van de Faculteit der Maatschappij en Gedragswetenschappen aan de UvA, een oproep om met actief beleid te komen over het creëren van een veilig, maar open studieklimaat. Momenteel gaat dit soms ernstig mis, zoals de afgelopen maand is gebleken uit de uitlatingen van Laurens Buijs in de media en de daaropvolgende reacties.
Academische vrijheid is één van de pijlers van wetenschap: alleen door een verschil in meningen en goede inhoudelijke discussies en onderzoeken, kunnen nieuwe inzichten naar boven drijven. Een verschil in mening en de vrijheid om die te uiten is dus belangrijk, maar dit betekent niet dat mensen respectloos mogen worden behandeld of gedehumaniseerd mogen worden.
Tegenstanders van woke beweren dat er een keuze moet worden gemaakt tussen academische vrijheid en veiligheid, omdat in een veilig studieklimaat alle afwijkende meningen door ‘het spook van woke’ zouden worden platgeslagen. ASVA is van mening dat vrijheid en veiligheid echter wel samen kunnen gaan en dat het mogelijk is om binnen een veilig studieklimaat controversiële meningen te uiten, zolang deze goed onderbouwd zijn met wetenschappelijke kennis en deze op een respectvolle manier worden geuit. De uitlatingen van Laurens Buijs gaan te ver, niet omdat hij niets meer mag zeggen, maar omdat zijn uitspraken op onbeschofte wijze gedaan worden en daarnaast onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn.
Op dit moment voelen sommige studenten zich niet veilig om hun (al dan niet) controversiële meningen te uiten, terwijl andere studenten zich juist niet veilig voelen door een aanval op hun identiteit. ASVA maakt zich dan ook zorgen over de vaardigheden van zowel studenten als docenten om op een respectvolle manier een wetenschappelijke discussie te voeren. Er kan en moet daarom een manier gevonden worden om beide groepen deze fundamentele vaardigheden aan te leren.
Daarom stelt ASVA voor dat het voeren van een respectvolle academische discussie een vast onderdeel wordt van curricula. Dit kan bijvoorbeeld door vakken die gaan over academische vaardigheden, die elke student in hun eerste jaar krijgt, uit te breiden. Deze uitbreiding moet in ieder geval bij de curricula van de faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen worden ingevoerd, gezien het feit dat de focus op mensen en groepen al snel voor gevoelige situaties kan zorgen. Daarnaast moeten docenten getraind worden om een klimaat te creëren waar iedereen hun mening kan uiten, zonder dat dat leidt tot marginalisatie, want het gedrag van een docent als voorbeeldfiguur is cruciaal voor de sfeer in de les. De situatie die rondom Laurens Buijs is ontstaan is daar een voorbeeld van, maar het is lang niet de enige situatie waarin dit relevant is.
Wij als ASVA roepen u vanuit uw rol als decaan dan ook op om actief beleid te voeren over het creëren van een respectvolle discussiesfeer, waarbij zowel veiligheid als vrijheid gewaarborgd kunnen worden. Graag zouden wij, gezamenlijk met docenten, studenten en andere betrokkenen, met u in gesprek over dit onderwerp, om zo samen toe te werken naar een veilige en vrije leeromgeving voor alle studenten en docenten op de universiteit.
Hoogachtend,
ASVA Studentenvakbond