Het universitaire landschap gaat er, als het aan staatssecretaris Zijlstra van Onderwijs en de vereniging van universiteiten (VSNU) ligt, de komende jaren flink anders uitzien. Vrijdag 1 juli presenteerde Zijlstra zijn lange termijnvisie over het hoger onderwijs. De VSNU maakte een dag eerder haar plannen bekend om de kwaliteit van universitaire opleidingen te verbeteren. Onder het mom van ‘Nederland kenniseconomie’ worden universiteiten minder toegankelijk en wordt het onderwijs strenger gereguleerd.
Zowel voor huidige als toekomstige studenten hebben Zijlstra en de universiteiten de nodige maatregelen in petto om een ‘cultuuromslag’ onder studenten te bewerkstelligen. Zo betekent een vwo-diploma op zak hebben niet langer een gegarandeerde toelating tot de universiteit. Hiermee wil Zijlstra het studierendement verhogen, wat inhoudt dat studenten sneller afstuderen en studie-uitval zo veel mogelijk wordt verkomen. Op basis van de prestaties van studenten krijgen universiteiten meer te besteden. De zogenaamde strategische agenda, die staatssecretaris Zijlstra voorlegde aan de ministerraad, bevat echter geen concrete financiële investeringen om de onderwijskwaliteit te bevorderen.
Vwo’ers moeten volgens Zijlstra worden gestimuleerd om een hbo-opleiding te gaan volgen. Het gevaar dat hierachter schuil gaat is een stortvloed aan nieuwe hbo-studenten die de hbo-instellingen helemaal niet aankunnen, met als gevolg dat de onderwijskwaliteit drastisch achteruit gaat. Het wordt voor daarnaast voor hbo-studenten lastiger om door te stromen naar een universitaire opleiding, waardoor overbelasting van hbo-opleidingen kan ontstaan.
De VSNU wil op haar beurt aanwezigheid bij colleges en het maken van tentamens gaan verplichten en het aantal herkansingen beperken. Als het aan de universiteiten ligt, zullen studenten in de toekomst moeten motiveren waarom zij voor een bepaalde opleiding geschikt zijn. Universiteiten mogen aan de hand van eindexamencijfers en deze motivatie bepalen of zij studenten wel of niet aannemen. Met andere woorden: selectie aan de poort.
Dat selectie aan de poort absoluut geen garantie is voor een hoog studierendement was al langer bekend. In een eerder artikel van ASVA haalde we een groot onderzoek aan waaruit blijkt dat je het succes van studenten nauwelijks kunt voorspellen. Je hebt dus geen meetinstrumenten om te selecteren aan de poort. Daarom zal ASVA er bij de UvA op hameren dat het selecteren van studenten op basis van eindexamencijfers weinig nut heeft.
Het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) stellen alternatieven voor in de vorm van matching. Studenten maken hierbij kennis met een opleiding voordat ze zich inschrijven. Dit voorkomt scheve verwachtingen aan de kant van de student en het levert de opleiding een gemotiveerde student op.
ASVA zal nauwlettend in de gaten houden hoe de plannen van Zijlstra en de universiteiten gaan uitpakken voor UvA- en HvA-studenten. Houd daarom ASVA.nl in de gaten en volg ons op Twitter en Facebook.