Op dinsdag 6 april werd een Nationale Alarmdag georganiseerd om aandacht te vragen voor het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. ASVA en verscheidene andere vakbonden, universiteiten, studenten en medewerkers richtten zich samen tot de toekomstige coalitie. Het is tijd om verkiezingsbeloftes waar te maken.
Het internationale accountants- en belastingadviesbureau Pricewaterhouse Coopers (PwC) publiceerde onlangs in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een onderzoek waaruit blijkt dat er maar liefst 1,1 miljard euro moet worden geïnvesteerd in het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek om de gewenste kwaliteit te behalen. In het PwC-onderzoek wordt tevens gesproken over het mbo en het hbo, waar ook zeker investeringen nodig zijn. Echter heeft het wo een investering van wel 900 miljoen euro nodig alleen al om de huidige kwaliteit van het onderwijs te behouden.
Studenten, bestuurders, vakbonden, werknemers en wetenschappers verbonden aan de veertien Nederlandse universiteiten luiden samen de alarmklok; het wetenschappelijk onderwijs staat door structurele onderfinanciering al jaren onder druk. Het aantal studenten neemt alleen maar toe, terwijl het budget van de universiteiten steevast wordt gekort. Dit zorgt voor een onhoudbare situatie waarin er dusdanig veel van universitair personeel wordt gevraagd dat het leidt tot burn-out na burn-out. Om de ernst van deze hogedruksituatie over te brengen liep de voorzitter van de Vereniging van Universiteiten op 6 april tijdens de landelijke actie in Den Haag de Hofvijver in tot het water hem aan de lippen stond, waarna politici hopelijk eindelijk begrepen dat het zo niet langer verder kan.
Onze ogen zijn gericht op de positie van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Inmiddels demissionair minister Van Engelshoven, nota bene van de zelfbenoemde onderwijspartij D66, beet ons tweeëneenhalf jaar geleden nog toe dat de vraag om investeringen in het wetenschappelijk onderwijs “de logica van de universiteit van Kaatsheuvel, de logica van Holle Bolle Gijs, die propte en schrokte en nog van honger niet kon slapen,” was. De resultaten van het onderzoek van PwC bevestigen echter wat het wo al jaren roept. Daarom is het nu zaak om het aankomend kabinet, de aankomende Tweede Kamerleden en vooral de aankomend minister OCW ervan te doordringen dat het tijd is om écht te investeren in het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek.
Het Nederlandse onderwijs is altijd van hoge kwaliteit geweest. We kunnen het ons niet veroorloven om slechts 2,2% van het bbp aan zo’n belangrijke tak uit te geven als we het wetenschappelijk onderzoek juist zo hard nodig hebben. Het is namelijk cruciaal voor onze maatschappij — nu, voor het oplossen van deze pandemie, maar ook straks, voor een duurzaam herstel van onze economie. De wetenschap helpt ons bij het vinden van oplossingen voor wereldwijde problemen zoals de klimaatcrisis, maar de kritische blik van wetenschappers draagt ook in het dagelijks leven bij aan een betere maatschappij hier in Nederland. Daarom is het nu zaak dat we voor het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek op de barricades klimmen. Of de Hofvijver in lopen. Want alleen dan kunnen we terug naar een Normaal Academisch Peil.