Op woensdag 7 december organiseerde de ASVA studentenvakbond een debat over de toekomst van de studiefinanciering. Nu er in Den Haag plannen zijn gesmeed om de stufi voor masterstudenten af te schaffen is de vraag gerechtvaardigd of de studiefinanciering in zijn huidige vorm houdbaar is. Een tweede vraag die zich opwerpt is in hoeverre een sociaal leenstelsel een wenselijke vervanger is van de stufi.
Jesse Klaver (Tweede Kamerlid GroenLinks), Paul Doop (voorzitter College van Bestuur) en Jelmer de Ronde (Vice-voorzitter Landelijke Studenten Vakbond) mochten over deze heikele kwestie debatteren in een goed gevulde CREA muziekzaal. Bij verstek van Anne-Wil Lucas (Kamerlid VVD) mocht Pim de Vink namens de Jonge Democraten Amsterdam aanschuiven.
Onder leiding van voormalig ASVA-voorzitter Lodewijk Berkhout werd er afgetrapt met de stelling dat masterstudenten na hun opleiding genoeg verdienen om een lening voor de masteropleiding te kunnen bekostigen. Doop schaarde zich nadrukkelijk aan de kant van de student. ‘Elke financiële belemmering om te gaan studeren is er een te veel. Nederland heeft juist meer hoogopgeleiden nodig’, aldus de bewindsman. De Vink was daarentegen van mening dat juist vanwege de vraag naar hoger opgeleiden er geen reden is voor de overheid om de stufi nog langer te financieren.
Klaver pleitte nadrukkelijk voor de invoering van een sociaal leenstelsel, waarbij de lening naar ratio van inkomen kan worden afgelost. ‘Studeren betekent investeren in jezelf. Zie het als een studiehypotheek.’ Maar, voegde hij daaraan toe, ‘vervang de studiefinanciering dan in zijn geheel door een leenstelsel, dus ook voor de bachelorfase. Het leenstelsel zoals dit kabinet voorstelt steunt GroenLinks dan ook niet, zeker gezien de opeenstapeling van maatregelen’, hiermee doelend op de langstudeerboete en de instellingscollegegelden voor tweede studies.
Voor de LSVb is het invoeren van een leenstelsel onbespreekbaar. ‘Er wordt hier te makkelijk gezegd dat elke student zijn of haar schuld zomaar kan afbetalen. Daarnaast komt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs onder druk te staan,’ zei De Ronde. Die mening was ook Doop toegedaan. ‘Over de invoering van een leenstelsel wordt te lichtzinnig gedacht.’ Klaver trok hierop fel van leer tegenover de CvB-voorzitter. ‘Jouw generatie heeft zitten potverteren. Het wordt tijd dat de heilige huisjes van de babyboomgeneratie tegen de vlakte gaan. We moeten durven veranderen. Het geld dat wordt bespaard met een leenstelsel kan direct in de kwaliteit van het onderwijs worden gestoken.’
Vanuit de zaal werd opgemerkt dat de politiek langzaam maar zeker bezig is het onderwijsbudget stukje bij beetje te verkleinen, waardoor onderwijskwaliteit een ondergeschoven kindje dreigt te worden. Een tendens die gekeerd moet worden, daar waren alle partijen het over eens. Samenwerking is dan ook nodig om tegenwicht te bieden aan het kabinet. ‘Er valt voor de universiteiten meer te halen als ze harder roepen, de LSVb kan het niet alleen’, zo stelde De Ronde. ‘Een brede maatschappelijke beweging is nodig om een tegengeluid mogelijk te maken’, besloot Klaver. ‘Laat je horen!’. Een advies dat door ASVA zeker zal worden opgevolgd.