Het nieuwe pensioenakkoord, dat sinds eind september een feit is, heeft dramatische gevolgen voor jongeren. De ASVA studentenvakbond vat samen wat de gevolgen van het pensioenakkoord voor jou zijn en roept je op in opstand te komen tegen het pensioenakkoord op www.pensioen-opstand.nl!

Wat is het nieuwe pensioenakkoord?

Het pensioenakkoord is het fundament voor een nieuwe pensioenstelsel. Het bevat richtlijnen, afspraken en verwachte maatregelen. In het regeerakkoord kondigde het kabinet Rutte al hervormingen aan voor het pensioenstelsel. Er is ruim een jaar onderhandeld en sinds eind september 2011 is het pensioenakkoord een feit. Na goedkeuring door de Tweede Kamer is het akkoord 20 september goedgekeurd door de FNV; dit gebeurde met 186 stemmen voor en 155 stemmen tegen.

Wie heeft er inspraak gehad?

De belangrijkste onderhandelaars waren de Tweede Kamer en de FNV. De politieke partijen in de Tweede Kamer moesten het pensioenakkoord goedkeuren alvorens het van kracht kon worden. SP, D66, GroenLinks en PvdA hebben hun bezwaren geuit en hebben enkele aanpassingen in het pensioenakkoord bewerkstelligd. Met het akkoord van het PvdA haalde minister Kamp (Sociale Zaken) een meerderheid in de Tweede Kamer.

Wat betekent dit akkoord voor jongeren?

Uit de hoofdpunten van het pensioenakkoord kunnen we concluderen dat de toekomst er niet zo rooskleurig uitziet voor onze generatie. Jongeren werden niet of nauwelijks betrokken bij de totstandkoming van dit pensioenakkoord en de website PensioenOpStand concludeert dat er vooral sprake is van overheveling van het probleem van de huidige generatie naar de onze (en volgende). De pensioenvooruitzichten van jongeren werden het afgelopen decennium al flink versoberd; dit pensioenakkoord maakt de problemen alleen maar groter.  Hieronder vind je een aantal cruciale kritiekpunten op het pensioenakkoord:

1. De AOW-leeftijd gaat verder omhoog. In het pensioenakkoord staat dat de pensioenleeftijd in 2020 omhoog gaat naar 66 jaar, in 2025 naar 67 jaar.

Het akkoord laat bovendien ruimte voor een verdere stijging van de leeftijd, mits deze veranderingen minstens 10 jaar van te voren worden aangekondigd. Als je besluit om op je 65^ste te stoppen, lever je wel 6,5% per jaar van je AOW in. Daartegenover staat dat als je doorwerkt na je 65^ste, je een bonus van 6,5% ontvangt.  Toch is het zo dat zelfs als je tot je 67^ste doorwerkt, je AOW minder hoog zal zijn dan voor diegenen die vandaag de dag op hun 67^ste stoppen met werken. 

1. Onze generatie en de generaties na ons lopen veel meer risico op een lager pensioen en worden hiervoor niet gecompenseerd.

Jongeren lopen veel meer kans dat hun pensioen lager uitvalt dan ouderen, zegt adjunct-directeur van het Centraal Planbureau Casper van Erwijk. Jongeren lopen veel meer risico, en ontvangen hiervoor geen compensatie.

1. Het aandeel van de eigen bijdrage (bijvoorbeeld lijfrenteverzekering) wordt steeds groter. Jongeren draaien zelf op voor de financiering van hun eigen pensioen – in ieder geval een groot deel ervan.

Een argument dat van Erwijk aanhaalt is dat jongeren meer tijd hebben om zich voor te bereiden op een lager pensioen. De ‘derde pijler’ van het pensioen, namelijk eigen bedrage door bijvoorbeeld een lijfrenteverzekering, wordt steeds omvangrijker. Het is de bedoeling dat komende generaties voor een groter deel zelf gaan opdraaien voor de financiering van hun pensioen.

1. het risico dat pensioenfondsen mogen nemen hangt af van de gemiddelde leeftijd van de fondsdeelnemers – hoe jonger, hoe hoger het risico. De pensioenen worden meer dan ooit afhankelijk van de financiële markten.
2. Dit pensioenakkoord verandert niets aan de bestaande VUT-overgangsregelingen. Er mag nog steeds gebruik gemaakt worden van deze regelingen, ten koste van het pensioen van jongere generaties.
3. Pensioenfondsen zullen daarnaast structureel lagere rendementen ontvangen ten gevolge van de wereldwijde schuldencrisis en pensioenen kunnen in de toekomst uitgekeerd worden zonder dat ze hun rendementen binnen hebben.

Als het slecht gaat met de economie, dan raken pensioenfondsen hun investeringen kwijt en is er geen garantie voor het pensioen van jongere generatie. Hiermee vallen garanties voor een zeer groot deel weg.

1. Maatregelen die werkgevers stimuleren om oudere werknemers in dienst te nemen – zoals een speciale bonus – zorgen voor minder werkgelegenheid voor jongeren en werken bovendien discriminatie in de hand.

PensioenOpStand

De JOVD, de politieke jongerenorganisatie van de VVD, stelde eerder dat ‘de FNV bewijst een vakbond voor en door babyboomers te zijn.’ Het merendeel van de werkende Nederlanders is niet aangesloten bij de FNV, laat staan werkenden onder de 55 jaar. Het electoraat in Nederland wordt daarnaast steeds ouder, waardoor politici zich graag richten op ouderen om zo meer stemmen te trekken. De Jonge Democraten van D66 noemden het pensioenakkoord ‘desastreus voor de houdbaarheid van ons pensioenstelsel.’ Jongerenorganisaties riepen in juni op een referendum in te stellen over het pensioenakkoord, maar dit voorstel werd van de baan geschoven. Nu bundelen de politieke jongerenorganisaties (VVD, PvdA, D66, GroenLinks, SGP en AVV –Alternatief Voor Vakbond-) de krachten en komen ze met een manifest op www.PensioenOpStand.nl. In het manifest kun je een uitgebreide opsomming vinden van de gevolgen van dit pensioenakkoord voor jongeren en worden er alternatieven voorgesteld. Zet je handtekening onder het manifest en kom in opstand tegen het pensioenakkoord!
Meer informatie
‘Saai zeg dat gedoe met dat pensioenakkoord’, NRC Next: http://www.nrcnext.nl/blog/2011/06/15/saai-zeg-dat-gedoe-met-dat-pensioenakkoord/
Totstandkoming van het huidige pensioenakkoord: http://nieuwsuit.com/2011/inhoud-pensioenakkoord-2011/
CNV samenvatting van het pensioenakkoord: http://www.cnv.nl/blog/blog-post/2011/03/01/samenvatting-inhoud-van-het-pensioenakkoord/